Υποκρισία και συνενοχή

Όσοι υποδυόμαστε τους έκπληκτους και τους σοκαρισμένους μετά την «αποκάλυψη» της εξίσωσης: «σφαίρες αντί μεροκάματου», στις δουλοπαροικίες της Ηλείας, είμαστε τουλάχιστον υποκριτές. Η ιστορία αυτή είναι γνωστή εδώ και πολλά χρόνια, πριν από την οικονομική κρίση, πριν από το μνημόνιο, πριν από την καταρράκωση της νομικής προστασίας της εργασίας, πριν από την εσωτερική υποτίμηση, πριν από την ανάγκη για «ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας», πριν από τις συζητήσεις για το «μοναδιαίο κόστος εργασίας», πριν από τις  «ειδικές οικονομικές ζώνες» και τα «κίνητρα για τους επενδυτές». Η ιστορία αυτή είναι γνωστή ήδη από τα χρόνια της ευμάρειας. Ξέραμε όλοι ότι υπήρχαν σύγχρονοι σκλάβοι στα φραουλοχώραφα των τσιφλικάδων-επενδυτών.

Και το ανεχόμασταν.
Και το προσπερνούσαμε.
Και το συγκαλύπταμε.
Είμασταν αδιάφοροι και -ως εκ τούτου- συνένοχοι.

Τα περί «μεμονωμένων και κατακριτέων  περιστατικών» και εξαιρέσεων είναι αστειότητες και φληναφήματα.  Τέτοιου τύπου «επιχειρήσεις», βασισμένες στην εργασία δούλων, για να στηθούν και να λειτουργήσουν επί σειρά ετών, απαιτούν την κάλυψη και τη «συνεργασία» -με το «αζημίωτο» ενδεχομένως- τοπικών αρχόντων και προυχόντων, της τοπικής αυτοδιοίκησης, τοπικών πολιτικών παραγόντων και βουλευτών, της αστυνομίας, εφοριών και οικονομικών διωκτικών αρχών, της επιθεώρησης εργασίας, του Ι.Κ.Α., εισαγγελικών και δικαστικών αρχών και της εν γένει «φιλήσυχης» τοπικής κοινωνίας. Απαιτείται όμως, και μια, ευρύτερη της τοπικής, κοινωνική ανοχή, που μας αρέσει- δεν μας αρέσει η ελληνική κοινωνία παρείχε και παρέχει.

Η μαύρη και αδήλωτη εργασία μεταναστών και γηγενών είναι υπόθεση των δύο -τουλάχιστον-τελευταίων δεκαετιών.

Η ξενοφοβική, πατριδοκάπηλη ρητορική ακροδεξιών -και όχι μόνον- λαϊκιστών έβρισκε εδώ και καιρό ευήκοα ώτα, προϋπήρξε της εμφάνισης των μελανοχιτώνων με τους μαιάνδρους, και τους άνοιξε το δρόμο για να προελάσουν.

Οι ψηφοφόροι της Β'Αθηνών, και όχι της Ηλείας, έφεραν πρώτον σε σταυρούς βουλευτή για το κόμμα του, τον υπουργό υγείας εκείνον, που με το πρόσχημα της «προστασίας της δημόσιας υγείας» διαπόμπευσε με δημοσίευση φωτογραφιών οροθετικές ιερόδουλες, ψηφοθηρώντας ξεδιάντροπα.

Τα Μ.Μ.Ε., που χύνουν σήμερα κροκοδείλια δάκρυα και στηλιτεύουν τα γεγονότα της Μανωλάδας, είναι τα ίδια, που δημοσίευσαν ανενδοίαστα και ανερυθρίαστα τις φωτογραφίες των ιεροδούλων αυτών.

Η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα σε οικονομική κρίση στην Ευρώπη. Είναι όμως η μοναδική, στην οποία ναζιστές εισήλθαν άνετα στο κοινοβούλιο και εμφανίζουν τέτοια πολιτική δυναμική.

Μπορούμε να συνεχίσουμε να τηρούμε μια στάση δήθεν πολιτικά ορθής αποστασιοποίησης. Μπορούμε να αποκοιμίζουμε τη συνείδηση μας με ήπιο καταναλωτικό ακτιβισμό της πλάκας: «εγώ δεν αγοράζω Zara, ούτε Nike, γιατί τα ράβουν παιδιά στο Βιετνάμ». Μπορούμε να συνεχίσουμε να εθελοτυφλούμε, να στρουθοκαμηλίζουμε, να εξωραϊζουμε τις παθογένειες μας, να αρνούμαστε να αντιμετωπίσουμε με θάρρος και εναισθησία την πραγματικότητα μιας κοινωνίας που διαβρώνεται όλο και πιο βαθιά από τον ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία.
Μπορεί ο καθένας να συνεχίσει να πιστεύει ότι όλα αυτά δεν τον αφορούν ή δεν τον αγγίζουν.
Αν όμως δεν κοιταχθούμε με ειλικρίνεια στον καθρέφτη, αν δεν αναμετρηθούμε με τα «σκοτάδια της ψυχής μας», τότε μάλλον δεν έχουμε καμία τύχη.
Ούτε όλοι μαζί, ούτε κατά μόνας.


Υ.Γ. Στην πραγματικότητα, το φαινόμενο δεν είναι μόνο ελληνικό. Πρόσφατα κατατέθηκαν καταγγελίες στην Κομισιόν (και μάλιστα από τους υπουργούς οικονομικών και εργασίας του Βελγίου) για αντίστοιχες πρακτικές γερμανικών επιχειρήσεων, ενώ μια σημαντική έρευνα του τμήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ αναφέρει ότι στην εποχή μας υπάρχουν περισσότεροι σκλάβοι από οποιαδήποτε χρονική στιγμή της ιστορίας.
Αυτά όμως δεν καθιστούν λιγότερο αποκρουστική την ελληνική όψη της εργασιακής σκλαβιάς.