Πρόκειται για σχόλια δημοσιευμένα τον Μάρτιο του 2011 στο ιστολόγιο της Ανεξάρτητης Κίνησης Ιατρών
http://iatriko-forum.blogspot.com/
ΠΈΜΠΤΗ, 31 ΜΑΡΤΊΟΥ 2011
Δωρεά οργάνων: εθελοντική προσφορά ζωής ή κοινωνικό καθήκον;
Αναδημοσιεύω εδώ σημερινό ρεπορτάζ των Νέων για το νέο υπό κατάθεση νομοσχέδιο, που αφορά τις μεταμοσχεύσεις και το οποίο καθιστά δυνάμει δωρητές οργάνων όλους τους ενήλικους έλληνες πολίτες. Σπεύδω εξ’αρχής να ξεκαθαρίσω, ότι, ενώ φιλοσοφικά μπορεί να μη συμφωνώ απόλυτα με τις ρυθμίσεις που εισάγονται, εντούτοις τις θεωρώ αναγκαίες, όπως έχει διαμορφωθεί το πεδίο των μεταμοσχεύσεων στην χώρα. Οφείλω επίσης να ξεκαθαρίσω, ότι η άποψη μου είναι τρόπον τινά biased, δεδομένου ότι έχω θητεύσει και θητεύω σε μεταμοσχευτικό κέντρο, και έχω βιώσει το δράμα ανθρώπων που περιμένουν αυτό το δώρο ζωής που πολύ σπάνια πια έρχεται και πεθαίνουν αναμένοντας. Νομίζω όμως, ότι το θέμα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και αναμένω με ζωηρό ενδιαφέρον τις απόψεις των συναδέλφων καθώς και όποιου πολίτη επιθυμεί να καταθέσει τις απόψεις του στο ιστολόγιο μας.
Το «ισπανικό µοντέλο» µεταµοσχεύσεων επιχειρεί να εφαρµόσει το υπουργείο Υγείας στη χώρα µας. Ετσι και στην περίπτωση που τεθεί σε ισχύ, όλοι οι ενήλικοι πολίτες της χώρας θα είναι δυνάµει δωρητές οργάνων – εκτός και αν όσο ζούσαν είχαν δηλώσει ρητά το αντίθετο στον Εθνικό Οργανισµό Μεταµοσχεύσεων (ΕΟΜ).
Oπως υπογραµµίζεται στο προσχέδιο νόµου «∆ωρεά και Μεταµόσχευση Οργάνων και άλλες διατάξεις» που κοινοποιήθηκε χτες, «η αφαίρεση ενός ή περισσότερων οργάνων από ενήλικο θανόν πρόσωπο πραγµατοποιείται εφόσον όσο ζούσε δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του. Πρόκειται για εικαζόµενη συναίνεση».
Η ρύθµιση αυτή φέρνει τα πάνω κάτω στον τοµέα των µεταµοσχεύσεων στη χώρα µας, αφού σήµερα ισχύει το ακριβώς αντίθετο. ∆ηλαδή, δωρητές οργάνων θεωρούνται όσοι είχαν εκφράσει γραπτώς την επιθυµία τους αυτή στον ΕΟΜ ή όταν υπάρχει η συγκατάθεση των συγγενών για την αφαίρεση και δωρεά οργάνων προς µεταµόσχευση.
Ωστόσο, η ελληνική τακτική δεν φαίνεται να έχει αποφέρει τα επιθυµητά αποτελέσµατα, καθώς µόλις το 0,9% των πολιτών έχουν δηλωθεί ως δωρητές οργάνων.
Οµως, όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΟΜ Γιάννης Βλαχογιάννης, το ισπανικό και το πορτογαλικό µοντέλο δεν αποτελούν απαραίτητα τη «συνταγή» της επιτυχίας.
«Ακόµη κι όταν νοµικά δεν υπάρχει σχετική υποχρέωση, είναι πρακτικά αδύνατον να αφαιρέσει ένας γιατρός τα όργανα από έναν εγκεφαλικά νεκρό ασθενή, εάν πρωτίστως δεν έχει εξασφαλίσει τη συναίνεση των συγγενών – οι οποίοι θα περιµένουν στον διάδροµο, αγωνιώντας για τον άνθρωπό τους», τονίζει στα «ΝΕΑ» ο κ. Βλαχογιάννης.
Σηµείωσε ωστόσο πως στην περίπτωση που τεθεί σε ισχύ το πολυνοµοσχέδιο, διευκολύνονται οι διαδικασίες και οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις (όπως είναι για παράδειγµα η υπογραφή συγκατάθεσης).
Στην Ελλάδα και όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, µόνιµο εµπόδιο που οδηγεί τους συγγενείς να αρνούνται τη δωρεά οργάνων των εκλιπόντων είναι η έλλειψη εµπιστοσύνης στο ΕΣΥ. ΑΝΟΙΓΕΙ Ο ∆ΡΟΜΟΣ. Το προσχέδιο νόµου ανοίγει τον δρόµο για αφαίρεση οργάνων (π.χ. νεφρό) από ζώντες δότες, οι οποίοι πλέον µπορούν να χαρίσουν ζωή όχι µόνον στους κοντινούς συγγενείς αλλά και στους µακρινούς (µέχρι και τον τέταρτο βαθµό εξ αίµατος και δεύτερο βαθµό εξ αγχιστείας).
Μάλιστα, προβλέπεται και η δωρεά οργάνου από ζώντα σύζυγο ή συγγενή για ασθενή που χρήζει µεταµόσχευσης, ακόµη κι αν δεν υπάρχει ιστοσυµβατότητα. «Πραγµατοποιείται η αφαίρεση του οργάνου και ταυτόχρονα ο ασθενής προτάσσεται στην κατάταξη στο Εθνικό Μητρώο». Πάντως, και όπως προβλέπεται στο ίδιο προσχέδιο νόµου, οι κυρώσεις θα είναι αυστηρές στην περίπτωση που διαπιστωθεί οικονοµικό αντάλλαγµα για δωρεά οργάνων – έως και τρία χρόνια φυλάκισης και χρηµατική ποινή που φτάνει έως και τα 15.000 ευρώ.
ΠΈΜΠΤΗ, 24 ΜΑΡΤΊΟΥ 2011
Ιαπωνική αρμονία
Ταξίδεψα πριν από μερικά χρόνια για λίγες μόνο ημέρες στην Ιαπωνία. Έτρεφα πάντα έναν ιδιαίτερο σεβασμό-θαυμασμό για τον μεγάλο αυτό λαό και έφυγα από το βραχύ μου εκείνο ταξίδι με τα αισθήματα αυτά ενισχυμένα. Ομολογώ ότι είχα γοητευθεί από τον τόσο φυσικό για τους Ιάπωνες και ακατανόητο για μένα τρόπο, με τον οποίο η κοινωνία τους δείχνει να συνδυάζει μια μακραίωνη συντηρητική παράδοση λιτού και μετρημένου βίου με μια φρενήρη τεχνολογική, παραγωγική και οικονομική ανάπτυξη και πρωτοπορία. Σχημάτισα την εντύπωση ότι η προσωπική και κοινωνική ζωή των Ιαπώνων συνδυάζει με την αρμονία, την πειθαρχία και την αισθητική ενός μπονσάι την αίσθηση και την επιδίωξη προσωπικής προκοπής αλλά και κοινωνικής ευθύνης, γαλήνης αλλά και προόδου, παράδοσης αλλά και νεωτερικότητας.
Οι Ιάπωνες είναι συνήθως ευγενείς και προσηνείς, αλλά μοιάζουν στα μάτια ενός δυτικού απόμακροι και στριφνοί, χαμογελούν πολύ και την ίδια στιγμή μοιάζουν θλιμμένοι, έχουν τον υψηλότερο μέσο όρο ζωής και το υψηλότερο ποσοστό αυτοκτονιών στον κόσμο, βλέπεις παντού ανθρώπους να τρέχουν (έχουν εκατοντάδες χιλιάδες μαραθωνοδρόμων) αλλά είναι και ένας λαός μανιωδών καπνιστών, έχουν την κατά κεφαλήν υψηλότερη παραγωγή στον κόσμο και ταυτόχρονα την μικρότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση από όλες τις ανεπτυγμένες χώρες, υπέστησαν πρώτοι και μόνοι σε τέτοια κλίμακα την φρίκη του πυρηνικού ολέθρου και παρόλα αυτά στράφηκαν ανενδοίαστα στην πυρηνική ενέργεια για να καλύψουν τις τρομακτικές ενεργειακές τους ανάγκες (πιστεύοντας ίσως ότι μπορούν να την δαμάσουν), βομβαρδίσθηκαν με ατομικές βόμβες από τους Αμερικανούς και έγιναν ο σταθερός τους σύμμαχος στην Ανατολική Ασία και ο κυριότερος εμπορικός τους εταίρος, ενώ ακόμα στον 21ο αιώνα αποκαλούν τον αρχηγό του κράτους τους, αυτοκράτορα. Είναι ένας λαός του οποίου το αξιακό σύστημα και τον εν γένει πολιτισμό δεν είναι εύκολο να κατανοήσουμε (πόσο μάλλον με την επιδερμική σκοπιά ενός περαστικού ταξιδιώτη, όπως εγώ). Και τώρα ήρθε αυτή η ανείπωτη τραγωδία... Δεκάδες χιλιάδες νεκροί, εκατοντάδες χιλιάδες ίσως και εκατομύρια άστεγοι, υλικές ζημιές που αρχικώς υπολογίζονται σε πάνω απο 200 δις δολλάρια, και πάνω από όλα η επανεμφάνιση στην ίδια γωνιά της γης του πυρηνικού τρόμου. Είδαμε όλοι εικόνες καταστροφής που ξεπερνούν και την φαντασία των παραγωγών του Χόλιγουντ, διαβάσαμε περισπούδαστες αναλύσεις για τη δύναμη της φύσης, για την ανθρώπινη αλαζονεία, για την Υβρι και την Νέμεση, για το καταστροφικό και ενεργοβόρο οικονομικό αναπτυξιακό μοντέλο που εξαντλεί τους φυσικούς πόρους και προκαλεί την εκδίκηση της φύσης και άλλα τέτοια. Όλα αυτά είναι ενδεχομένως σωστά, αλλά αξίζει κανείς να εστιάσει για λίγο στην αντίδραση ενός λαού που με απίστευτη εγκαρτέρηση και ψυχραιμία αντιμετωπίζει μια βιβλική καταστροφή και το ενδεχόμενο ακόμη και του πυρηνικού ολέθρου προσπαθώντας οργανωμένα και χωρίς υστερίες να δει τι θα κάνει και πως θα αντιμετωπίσει το κακό που τον βρήκε. Νομίζω ότι αυτής της έκτασης η καταστροφή, οποιαδήποτε άλλη χώρα θα την είχε διαλύσει ολοκληρωτικά. Επίσης, πιστεύω ότι οι Ιάπωνες θα σηκώσουν γρήγορα κεφάλι και θα ξαναστήσουν ότι γκρέμισε ο σεισμός και παρέσυρε το τσουνάμι. Τέλος, θέλω να παραπέμψω σε ένα εξαιρετικό κατά τη γνώμη μου σχετικό άρθρο του Γιάννη Βαρουφάκη, ο οποίος παρεπιμπτόντως είναι ίσως ο σοβαρότερος και πλέον τεκμηριωμένος στις απόψεις του οικονομολόγος, διανοητής, πολίτης του «αντιμνημονιακού» χώρου και που την αρθρογραφία του αξίζει, νομίζω, να την παρακολουθεί κανείς.ΤΡΊΤΗ, 8 ΜΑΡΤΊΟΥ 2011
Νo budget story ή μορφωμένη νεολαία στον καιρό της κρίσης
Έτυχε τον τελευταίο μήνα να παρακολουθήσω δύο παραστάσεις σε bar-theaters. To είδος αυτό (και η φόρμα) θεάτρου ήταν καινούργια για μένα. Η μία παράσταση ήταν το "δωμάτιο 32" βασισμένη στο θεατρικό έργο "Tape" του St. Belber στο bar Chandelier στην Πλάκα, και η δεύτερη το "Love Manifest" των Ζήση Ρούμπου και Ροζαμάλιας Κυρίου(με τους ίδιους στους πρωταγωνιστικούς ρόλους) στο bar Nueva Trova στο Μοναστηράκι. Οι δύο παραστάσεις μοιράζονταν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά: παίζονταν σε όμορφα, ζεστά, μικρά bar ανάμεσα στους θεατές από νέους (γύρω ή κάτω από τα 30 ) εξαιρετικά ταλαντούχους ηθοποιούς, είχαν εμφανώς δουλευθεί πολύ, σκηνοθετικά, χορογραφικά και υποκριτικά και τα παρακολουθούσαν με εμφανή και εκδηλούμενη ευχαρίστηση κυρίως νέοι άνθρωποι, έχοντας πληρώσει ένα λογικό (12-15Ε μετά ποτού) εισιτήριο. Το κέφι, το χαμόγελο, η δουλειά και η καλλιτεχνική επάρκεια αυτών των νέων παιδιών που αποκλείεται να αμείβονται με περισσότερα από 50Ε το βράδυ πραγματικά με εντυπωσίασαν. Περισσότερο δε, με εντυπωσίασε ένα περίεργο μείγμα σεμνότητας, αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας που απέπνεαν με την παρουσία τους τα παιδιά αυτά, στοιχεία που έχει κανείς την αίσθηση ότι απουσιάζουν πλήρως αυτή την εποχή από την ελληνική κοινωνία και που νομίζω ότι είναι απολύτως αναγκαία στην συγκυρία αυτή.Αξίζει νομίζω τον κόπο να παρατηρήσουμε τον τρόπο που κινείται στην κρίση μια νέα γενιά πολιτών, στην πλειοψηφία τους μορφωμένοι, πολύγλωσσοι, κοσμοπολίτες, απόλυτα εξοικιωμένοι με τις νέες τεχνολογίες, με αξιόλογα βιογραφικά, με τις πόρτες συνήθως κλειστές μπροστά τους και παρόλα αυτά διαμορφωτές νέων τάσεων και αντιλήψεων. Είναι συνήθως παιδιά που διάγουν λιτό βίο, που έχουν κριτική διάθεση απαλλαγμένη από τις κομματικές και ιστορικές αγκυλώσεις των παλαιότερων, με σκέψη απλή που συχνά οδηγεί σε δράση σαφή και στοχευμένη. Συμμετέχουν σε ομάδες όπως οι atenistas, κυκλοφορούν συχνά με το ποδήλατο, ασκούνται, οργανώνουν happenings, βρίσκουν τρόπους να διασκεδάσουν και να δημιουργήσουν με χαμηλό κόστος. Το πολιτικό σύστημα (αυτό που παρήγαγε την κρίση) δεν ασχολείται μαζί τους ή δεν ξέρει πως να τους απευθυνθεί, πως να απευθυνθεί σε μια νεολαία που διεκδικεί αξίες και προοπτικές που το χρεοκοπημένο μοντέλο της μεταπολίτευσης αδυνατεί (και το ξέρει πλέον) να προσφέρει. Και σε αυτό το σημείο πρέπει να παρατηρήσουμε ότι υπάρχει μια ομοιότητα της Ελλάδας με τις Αραβικές χώρες (Tυνησία και Αίγυπτο) που εξεγέρθηκαν: υπάρχει σημαντικό ποσοστό εκπαιδευμένων-μορφωμένων νέων που δεν βρίσκουν αναγνώριση και ανταμοιβή στον επαγγελματικό στίβο σε οικονομίες με ρηχό και παρωχημένο αναπτυξιακό μοντέλο. Ο συνδυασμός μόρφωσης και ανεργίας οδηγεί κατά την άποψη πολλών κοινωνιολόγων σε εντονότερη πολιτική δραστηριοποίηση και ακτιβισμό. Στις βαθειά αντιδημοκρατικές και καταπιεστικές κοινωνίες των Αραβικών χωρών οι δικτάτορες ανατράπηκαν. Το εγχώριο πολιτικό σύστημα αν δεν αντιληφθεί σύντομα τις διεργασίες που υποδορίως λαμβάνουν χώρα στις τάξεις της ελληνικής νεολαίας σύντομα θα αμφισβητηθεί, και αν δεν αλλάξει, θα ανατραπεί άρδην. Οι σημερινοί 25-30ρηδες είναι φύσει και θέσει η όποια ελπίδα έχει αυτή η χώρα. Νομίζω ότι σημαντική μερίδα αυτής της γενιάς είναι πραγματικά αξιόλογη και έχει τα φόντα και τη διάθεση να αγωνισθεί και να προσφέρει στον εαυτό της και τον τόπο. Πιστεύω ακόμη, ότι η δική μας γενιά (40 και) είναι αυτή που πρέπει να βρει τους τρόπους να αφουγκρασθεί και να συμπορευθεί με τους λίγο νεότερους σε μια προσπάθεια να ξεκολλήσουμε το κάρο από την λάσπη.
Δωρεά οργάνων: εθελοντική προσφορά ζωής ή κοινωνικό καθήκον;
Αναδημοσιεύω εδώ σημερινό ρεπορτάζ των Νέων για το νέο υπό κατάθεση νομοσχέδιο, που αφορά τις μεταμοσχεύσεις και το οποίο καθιστά δυνάμει δωρητές οργάνων όλους τους ενήλικους έλληνες πολίτες. Σπεύδω εξ’αρχής να ξεκαθαρίσω, ότι, ενώ φιλοσοφικά μπορεί να μη συμφωνώ απόλυτα με τις ρυθμίσεις που εισάγονται, εντούτοις τις θεωρώ αναγκαίες, όπως έχει διαμορφωθεί το πεδίο των μεταμοσχεύσεων στην χώρα. Οφείλω επίσης να ξεκαθαρίσω, ότι η άποψη μου είναι τρόπον τινά biased, δεδομένου ότι έχω θητεύσει και θητεύω σε μεταμοσχευτικό κέντρο, και έχω βιώσει το δράμα ανθρώπων που περιμένουν αυτό το δώρο ζωής που πολύ σπάνια πια έρχεται και πεθαίνουν αναμένοντας. Νομίζω όμως, ότι το θέμα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και αναμένω με ζωηρό ενδιαφέρον τις απόψεις των συναδέλφων καθώς και όποιου πολίτη επιθυμεί να καταθέσει τις απόψεις του στο ιστολόγιο μας.
Το «ισπανικό µοντέλο» µεταµοσχεύσεων επιχειρεί να εφαρµόσει το υπουργείο Υγείας στη χώρα µας. Ετσι και στην περίπτωση που τεθεί σε ισχύ, όλοι οι ενήλικοι πολίτες της χώρας θα είναι δυνάµει δωρητές οργάνων – εκτός και αν όσο ζούσαν είχαν δηλώσει ρητά το αντίθετο στον Εθνικό Οργανισµό Μεταµοσχεύσεων (ΕΟΜ).
Oπως υπογραµµίζεται στο προσχέδιο νόµου «∆ωρεά και Μεταµόσχευση Οργάνων και άλλες διατάξεις» που κοινοποιήθηκε χτες, «η αφαίρεση ενός ή περισσότερων οργάνων από ενήλικο θανόν πρόσωπο πραγµατοποιείται εφόσον όσο ζούσε δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του. Πρόκειται για εικαζόµενη συναίνεση».
Η ρύθµιση αυτή φέρνει τα πάνω κάτω στον τοµέα των µεταµοσχεύσεων στη χώρα µας, αφού σήµερα ισχύει το ακριβώς αντίθετο. ∆ηλαδή, δωρητές οργάνων θεωρούνται όσοι είχαν εκφράσει γραπτώς την επιθυµία τους αυτή στον ΕΟΜ ή όταν υπάρχει η συγκατάθεση των συγγενών για την αφαίρεση και δωρεά οργάνων προς µεταµόσχευση.
Ωστόσο, η ελληνική τακτική δεν φαίνεται να έχει αποφέρει τα επιθυµητά αποτελέσµατα, καθώς µόλις το 0,9% των πολιτών έχουν δηλωθεί ως δωρητές οργάνων.
Οµως, όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΟΜ Γιάννης Βλαχογιάννης, το ισπανικό και το πορτογαλικό µοντέλο δεν αποτελούν απαραίτητα τη «συνταγή» της επιτυχίας.
«Ακόµη κι όταν νοµικά δεν υπάρχει σχετική υποχρέωση, είναι πρακτικά αδύνατον να αφαιρέσει ένας γιατρός τα όργανα από έναν εγκεφαλικά νεκρό ασθενή, εάν πρωτίστως δεν έχει εξασφαλίσει τη συναίνεση των συγγενών – οι οποίοι θα περιµένουν στον διάδροµο, αγωνιώντας για τον άνθρωπό τους», τονίζει στα «ΝΕΑ» ο κ. Βλαχογιάννης.
Σηµείωσε ωστόσο πως στην περίπτωση που τεθεί σε ισχύ το πολυνοµοσχέδιο, διευκολύνονται οι διαδικασίες και οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις (όπως είναι για παράδειγµα η υπογραφή συγκατάθεσης).
Στην Ελλάδα και όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, µόνιµο εµπόδιο που οδηγεί τους συγγενείς να αρνούνται τη δωρεά οργάνων των εκλιπόντων είναι η έλλειψη εµπιστοσύνης στο ΕΣΥ. ΑΝΟΙΓΕΙ Ο ∆ΡΟΜΟΣ. Το προσχέδιο νόµου ανοίγει τον δρόµο για αφαίρεση οργάνων (π.χ. νεφρό) από ζώντες δότες, οι οποίοι πλέον µπορούν να χαρίσουν ζωή όχι µόνον στους κοντινούς συγγενείς αλλά και στους µακρινούς (µέχρι και τον τέταρτο βαθµό εξ αίµατος και δεύτερο βαθµό εξ αγχιστείας).
Μάλιστα, προβλέπεται και η δωρεά οργάνου από ζώντα σύζυγο ή συγγενή για ασθενή που χρήζει µεταµόσχευσης, ακόµη κι αν δεν υπάρχει ιστοσυµβατότητα. «Πραγµατοποιείται η αφαίρεση του οργάνου και ταυτόχρονα ο ασθενής προτάσσεται στην κατάταξη στο Εθνικό Μητρώο». Πάντως, και όπως προβλέπεται στο ίδιο προσχέδιο νόµου, οι κυρώσεις θα είναι αυστηρές στην περίπτωση που διαπιστωθεί οικονοµικό αντάλλαγµα για δωρεά οργάνων – έως και τρία χρόνια φυλάκισης και χρηµατική ποινή που φτάνει έως και τα 15.000 ευρώ.
Ιαπωνική αρμονία
Ταξίδεψα πριν από μερικά χρόνια για λίγες μόνο ημέρες στην Ιαπωνία. Έτρεφα πάντα έναν ιδιαίτερο σεβασμό-θαυμασμό για τον μεγάλο αυτό λαό και έφυγα από το βραχύ μου εκείνο ταξίδι με τα αισθήματα αυτά ενισχυμένα. Ομολογώ ότι είχα γοητευθεί από τον τόσο φυσικό για τους Ιάπωνες και ακατανόητο για μένα τρόπο, με τον οποίο η κοινωνία τους δείχνει να συνδυάζει μια μακραίωνη συντηρητική παράδοση λιτού και μετρημένου βίου με μια φρενήρη τεχνολογική, παραγωγική και οικονομική ανάπτυξη και πρωτοπορία. Σχημάτισα την εντύπωση ότι η προσωπική και κοινωνική ζωή των Ιαπώνων συνδυάζει με την αρμονία, την πειθαρχία και την αισθητική ενός μπονσάι την αίσθηση και την επιδίωξη προσωπικής προκοπής αλλά και κοινωνικής ευθύνης, γαλήνης αλλά και προόδου, παράδοσης αλλά και νεωτερικότητας.
Οι Ιάπωνες είναι συνήθως ευγενείς και προσηνείς, αλλά μοιάζουν στα μάτια ενός δυτικού απόμακροι και στριφνοί, χαμογελούν πολύ και την ίδια στιγμή μοιάζουν θλιμμένοι, έχουν τον υψηλότερο μέσο όρο ζωής και το υψηλότερο ποσοστό αυτοκτονιών στον κόσμο, βλέπεις παντού ανθρώπους να τρέχουν (έχουν εκατοντάδες χιλιάδες μαραθωνοδρόμων) αλλά είναι και ένας λαός μανιωδών καπνιστών, έχουν την κατά κεφαλήν υψηλότερη παραγωγή στον κόσμο και ταυτόχρονα την μικρότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση από όλες τις ανεπτυγμένες χώρες, υπέστησαν πρώτοι και μόνοι σε τέτοια κλίμακα την φρίκη του πυρηνικού ολέθρου και παρόλα αυτά στράφηκαν ανενδοίαστα στην πυρηνική ενέργεια για να καλύψουν τις τρομακτικές ενεργειακές τους ανάγκες (πιστεύοντας ίσως ότι μπορούν να την δαμάσουν), βομβαρδίσθηκαν με ατομικές βόμβες από τους Αμερικανούς και έγιναν ο σταθερός τους σύμμαχος στην Ανατολική Ασία και ο κυριότερος εμπορικός τους εταίρος, ενώ ακόμα στον 21ο αιώνα αποκαλούν τον αρχηγό του κράτους τους, αυτοκράτορα. Είναι ένας λαός του οποίου το αξιακό σύστημα και τον εν γένει πολιτισμό δεν είναι εύκολο να κατανοήσουμε (πόσο μάλλον με την επιδερμική σκοπιά ενός περαστικού ταξιδιώτη, όπως εγώ). Και τώρα ήρθε αυτή η ανείπωτη τραγωδία... Δεκάδες χιλιάδες νεκροί, εκατοντάδες χιλιάδες ίσως και εκατομύρια άστεγοι, υλικές ζημιές που αρχικώς υπολογίζονται σε πάνω απο 200 δις δολλάρια, και πάνω από όλα η επανεμφάνιση στην ίδια γωνιά της γης του πυρηνικού τρόμου. Είδαμε όλοι εικόνες καταστροφής που ξεπερνούν και την φαντασία των παραγωγών του Χόλιγουντ, διαβάσαμε περισπούδαστες αναλύσεις για τη δύναμη της φύσης, για την ανθρώπινη αλαζονεία, για την Υβρι και την Νέμεση, για το καταστροφικό και ενεργοβόρο οικονομικό αναπτυξιακό μοντέλο που εξαντλεί τους φυσικούς πόρους και προκαλεί την εκδίκηση της φύσης και άλλα τέτοια. Όλα αυτά είναι ενδεχομένως σωστά, αλλά αξίζει κανείς να εστιάσει για λίγο στην αντίδραση ενός λαού που με απίστευτη εγκαρτέρηση και ψυχραιμία αντιμετωπίζει μια βιβλική καταστροφή και το ενδεχόμενο ακόμη και του πυρηνικού ολέθρου προσπαθώντας οργανωμένα και χωρίς υστερίες να δει τι θα κάνει και πως θα αντιμετωπίσει το κακό που τον βρήκε. Νομίζω ότι αυτής της έκτασης η καταστροφή, οποιαδήποτε άλλη χώρα θα την είχε διαλύσει ολοκληρωτικά. Επίσης, πιστεύω ότι οι Ιάπωνες θα σηκώσουν γρήγορα κεφάλι και θα ξαναστήσουν ότι γκρέμισε ο σεισμός και παρέσυρε το τσουνάμι. Τέλος, θέλω να παραπέμψω σε ένα εξαιρετικό κατά τη γνώμη μου σχετικό άρθρο του Γιάννη Βαρουφάκη, ο οποίος παρεπιμπτόντως είναι ίσως ο σοβαρότερος και πλέον τεκμηριωμένος στις απόψεις του οικονομολόγος, διανοητής, πολίτης του «αντιμνημονιακού» χώρου και που την αρθρογραφία του αξίζει, νομίζω, να την παρακολουθεί κανείς.
Νo budget story ή μορφωμένη νεολαία στον καιρό της κρίσης
Έτυχε τον τελευταίο μήνα να παρακολουθήσω δύο παραστάσεις σε bar-theaters. To είδος αυτό (και η φόρμα) θεάτρου ήταν καινούργια για μένα. Η μία παράσταση ήταν το "δωμάτιο 32" βασισμένη στο θεατρικό έργο "Tape" του St. Belber στο bar Chandelier στην Πλάκα, και η δεύτερη το "Love Manifest" των Ζήση Ρούμπου και Ροζαμάλιας Κυρίου
(με τους ίδιους στους πρωταγωνιστικούς ρόλους) στο bar Nueva Trova στο Μοναστηράκι. Οι δύο παραστάσεις μοιράζονταν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά: παίζονταν σε όμορφα, ζεστά, μικρά bar ανάμεσα στους θεατές από νέους (γύρω ή κάτω από τα 30 ) εξαιρετικά ταλαντούχους ηθοποιούς, είχαν εμφανώς δουλευθεί πολύ, σκηνοθετικά, χορογραφικά και υποκριτικά και τα παρακολουθούσαν με εμφανή και εκδηλούμενη ευχαρίστηση κυρίως νέοι άνθρωποι, έχοντας πληρώσει ένα λογικό (12-15Ε μετά ποτού) εισιτήριο. Το κέφι, το χαμόγελο, η δουλειά και η καλλιτεχνική επάρκεια αυτών των νέων παιδιών που αποκλείεται να αμείβονται με περισσότερα από 50Ε το βράδυ πραγματικά με εντυπωσίασαν. Περισσότερο δε, με εντυπωσίασε ένα περίεργο μείγμα σεμνότητας, αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας που απέπνεαν με την παρουσία τους τα παιδιά αυτά, στοιχεία που έχει κανείς την αίσθηση ότι απουσιάζουν πλήρως αυτή την εποχή από την ελληνική κοινωνία και που νομίζω ότι είναι απολύτως αναγκαία στην συγκυρία αυτή.
Αξίζει νομίζω τον κόπο να παρατηρήσουμε τον τρόπο που κινείται στην κρίση μια νέα γενιά πολιτών, στην πλειοψηφία τους μορφωμένοι, πολύγλωσσοι, κοσμοπολίτες, απόλυτα εξοικιωμένοι με τις νέες τεχνολογίες, με αξιόλογα βιογραφικά, με τις πόρτες συνήθως κλειστές μπροστά τους και παρόλα αυτά διαμορφωτές νέων τάσεων και αντιλήψεων. Είναι συνήθως παιδιά που διάγουν λιτό βίο, που έχουν κριτική διάθεση απαλλαγμένη από τις κομματικές και ιστορικές αγκυλώσεις των παλαιότερων, με σκέψη απλή που συχνά οδηγεί σε δράση σαφή και στοχευμένη. Συμμετέχουν σε ομάδες όπως οι atenistas, κυκλοφορούν συχνά με το ποδήλατο, ασκούνται, οργανώνουν happenings, βρίσκουν τρόπους να διασκεδάσουν και να δημιουργήσουν με χαμηλό κόστος. Το πολιτικό σύστημα (αυτό που παρήγαγε την κρίση) δεν ασχολείται μαζί τους ή δεν ξέρει πως να τους απευθυνθεί, πως να απευθυνθεί σε μια νεολαία που διεκδικεί αξίες και προοπτικές που το χρεοκοπημένο μοντέλο της μεταπολίτευσης αδυνατεί (και το ξέρει πλέον) να προσφέρει. Και σε αυτό το σημείο πρέπει να παρατηρήσουμε ότι υπάρχει μια ομοιότητα της Ελλάδας με τις Αραβικές χώρες (Tυνησία και Αίγυπτο) που εξεγέρθηκαν: υπάρχει σημαντικό ποσοστό εκπαιδευμένων-μορφωμένων νέων που δεν βρίσκουν αναγνώριση και ανταμοιβή στον επαγγελματικό στίβο σε οικονομίες με ρηχό και παρωχημένο αναπτυξιακό μοντέλο. Ο συνδυασμός μόρφωσης και ανεργίας οδηγεί κατά την άποψη πολλών κοινωνιολόγων σε εντονότερη πολιτική δραστηριοποίηση και ακτιβισμό. Στις βαθειά αντιδημοκρατικές και καταπιεστικές κοινωνίες των Αραβικών χωρών οι δικτάτορες ανατράπηκαν. Το εγχώριο πολιτικό σύστημα αν δεν αντιληφθεί σύντομα τις διεργασίες που υποδορίως λαμβάνουν χώρα στις τάξεις της ελληνικής νεολαίας σύντομα θα αμφισβητηθεί, και αν δεν αλλάξει, θα ανατραπεί άρδην. Οι σημερινοί 25-30ρηδες είναι φύσει και θέσει η όποια ελπίδα έχει αυτή η χώρα. Νομίζω ότι σημαντική μερίδα αυτής της γενιάς είναι πραγματικά αξιόλογη και έχει τα φόντα και τη διάθεση να αγωνισθεί και να προσφέρει στον εαυτό της και τον τόπο. Πιστεύω ακόμη, ότι η δική μας γενιά (40 και) είναι αυτή που πρέπει να βρει τους τρόπους να αφουγκρασθεί και να συμπορευθεί με τους λίγο νεότερους σε μια προσπάθεια να ξεκολλήσουμε το κάρο από την λάσπη.
ΤΡΊΤΗ, 1 ΜΑΡΤΊΟΥ 2011
Δημοκρατία και διαδίκτυο
http://iatriko-forum.blogspot.com/2011/03/blog-post.html
Γίνεται το τελευταίο διάστημα λόγος για το σημαντικό ρόλο που έπαιξε το διαδίκτυο και ιδιαίτερα οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, twitter κτλ) στην οργάνωση, το ξέσπασμα και την διάδοση των εξεγέρσεων στις Αρβικές χώρες. Οι εξεγέρσεις αυτές είχαν στην πρωτοπορία τους μια ευάριθμη και συνειδητοποιημένη νεολαία που φέρεται να να οργάνωσε την επαναστατική δράση της και διαμέσου του διαδικτύου. Στην Aίγυπτο π.χ. βασικός ήρωας της λαικής εξέγερσης που έριξε τον Μουμπάρακ θεωρείται ο 30χρονος Wael Ghonin, υπεύθυνος marketing Μ. Ανατολής της Google, που μέσω της σελίδας του στο Facebook (με 400.000 Αιγυπτίους φίλους) καλούσε σε κινητοποιήσεις, συνελήφθη, κρατήθηκε στις φυλακές για 12 ημέρες και εντέλει απελευθερώθηκε μετά από εκτεταμένη εκστρατεία πίεσης προς το καθεστώς που οργάνωσε η Google.
http://www.tvxs.gr/news/%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%B5%CF%84-%CE%BC%CE%BC%CE%B5/%CE%BF-%CE%B1%CE%B9%CE%B3%CF%8D%CF%80%CF%84%CE%B9%CE%BF%CF%82-%C2%AB%CE%AE%CF%81%CF%89%CE%B1%CF%82%C2%BB-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CF%85%CE%B2%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%BF%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%BF%CF%85%CE%AC%CE%B5%CE%BB-%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BC
Γίνεται το τελευταίο διάστημα λόγος για το σημαντικό ρόλο που έπαιξε το διαδίκτυο και ιδιαίτερα οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, twitter κτλ) στην οργάνωση, το ξέσπασμα και την διάδοση των εξεγέρσεων στις Αρβικές χώρες. Οι εξεγέρσεις αυτές είχαν στην πρωτοπορία τους μια ευάριθμη και συνειδητοποιημένη νεολαία που φέρεται να να οργάνωσε την επαναστατική δράση της και διαμέσου του διαδικτύου. Στην Aίγυπτο π.χ. βασικός ήρωας της λαικής εξέγερσης που έριξε τον Μουμπάρακ θεωρείται ο 30χρονος Wael Ghonin, υπεύθυνος marketing Μ. Ανατολής της Google, που μέσω της σελίδας του στο Facebook (με 400.000 Αιγυπτίους φίλους) καλούσε σε κινητοποιήσεις, συνελήφθη, κρατήθηκε στις φυλακές για 12 ημέρες και εντέλει απελευθερώθηκε μετά από εκτεταμένη εκστρατεία πίεσης προς το καθεστώς που οργάνωσε η Google.Αλλά και πέραν του ρόλου της χρήσης του διαδικτύου στην αποσταθεροποίηση απολυταρχικών, αντιδημοκρατικών καθεστώτων, η όλο και διευρυνόμενη χρήση του στις δημοκρατικές κοινωνίες θεωρείται ότι βελτιώνει την ποιότητα και το βάθος του δημοκρατικού διαλόγου, αναβαθμίζει και καθιστά πιο πλουραλιστική την ενημέρωση, επιβάλλει την διαφάνεια στις κυβερνητικές αποφάσεις (Δι@υγεια, ηλεκτρονική διακυβέρνηση κτλ), επιτρέπει στον καθένα πρόσβαση στην πληροφορία και την γνώση. Φαίνεται πάντως πως υπάρχει και η άλλη όψη του φεγγγαριού.
Οταν χιλιάδες νεαροί Ιρανοί βγήκαν στους δρόμους τον Ιούνιο του 2009 για να διαμαρτυρηθούν για τη νοθεία στις προεδρικές εκλογές, ο δυτικός Τύπος στο μεγαλύτερο μέρος του εστίασε στη χρήση από τους διαδηλωτές του twitter. Μια έρευνα, όμως από το τηλεοπτικό κανάλι «Αλ Τζαζίρα» επιβεβαίωσε μόνο 60 ενεργούς λογαριασμούς twitter στην Τεχεράνη. Οι Ιρανοί μπλόγκερ που πήραν μέρος στις διαμαρτυρίες έχουν έκτοτε ρίξει πάγο στη θεωρία της «επανάστασης του twitter». Αλλά η υιοθέτηση της θεωρίας από την αμερικανική κυβέρνηση, μαζί με την απαίτηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να καθυστερήσει το twitter μια προγραμματισμένη συντήρηση που θα έθετε εκτός λειτουργίας την υπηρεσία για μερικές κρίσιμες ώρες στο απόγειο των ταραχών, έδωσε την ώθηση στην ιρανική κυβέρνηση να θέσει υπό έλεγχο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όλων των ειδών. Τους Ιρανούς που έμπαιναν στη χώρα, π.χ., τους έψαχναν στο facebook για να δουν αν είχαν σύνδεση με γνωστούς αντιφρονούντες, επιτυγχάνοντας έτσι το ακριβώς αντίθετο απ’ αυτό που ήθελαν οι αμερικανικές αρχές. Στην πραγματικότητα, τα αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο και προς όφελός τους.Η ψηφιακή τεχνολογία και τα κοινωνικά δίκτυα προσφέρουν έναν φθηνότερο και ευκολότερο τρόπο να εξακριβωθεί η ταυτότητα αντιφρονούντων απ’ ό,τι άλλοι, πιο παραδοσιακοί τρόποι επιτήρησης. Το διαδίκτυο μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματικό στη διάδοση της κυβερνητικής γραμμής ή τουλάχιστον να σπείρει αμφιβολίες για τις απόψεις των αντιφρονούντων (η Κίνα έχει έναν στρατό από φιλοκυβερνητικούς μπλόγκερ). Σε καθεστώτα όπου κανένας δεν πιστεύει τα επίσημα μέσα ενημέρωσης, η φιλοκυβερνητική προπαγάνδα που διαδίδεται μέσω διαδικτύου θεωρείται συγκριτικά πιο πειστική. Ακόμη το διαδίκτυο χρησιμοποιήθηκε με κατευναστικές συνέπειες από αυταρχικά καθεστώτα που κάνουν μια άρρητη συμφωνία με τους υπηκόους τους: απολαύστε πειρατικά φιλμ, ανόητα βίντεο-κλιπ και ψηφιακή πορνογραφία, αλλά μείνετε μακριά από την πολιτική. Παρέχονται τόσες πολλές δυνατότητες φτηνής διασκέδασης, ώστε καθίσταται αρκετά πιο δύσκολο να ενδιαφερθούν οι άνθρωποι για την πολιτική.
Είμαι οπαδός του διαδικτύου και πλέον δυσκολεύομαι να φανταστώ την ζωή μου, τη δουλειά μου ή του λειτουργία μου ως πολίτη χωρίς αυτό. Νομίζω όμως, ότι το διαδίκτυο δεν είναι η πραγμάτωση μιας ηλεκτρονικής μορφής άμεσης δημοκρατίας, η δε αναμφισβήτητη επιπλέον δυνατότητα ενημέρωσης και έκφρασης που δίνει στους πολίτες, ενίοτε μπορεί απλώς να τους αποπροσανατολίζει ή να εκτονώνει την αντίδραση τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου