2 Οκτ 2011

Νίκος Γκάτσος


Συμπληρώνονται φέτος 100 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Γκάτσου. Γνωστός στους περισσότερους από μας ως στιχουργός, έγραψε κατά τη διάρκεια της κατοχής (το 1943) μια και μοναδική ποιητική σύνθεση, την "Αμοργό" , η οποία θεωρείται η κορυφαία ίσως δημιουργία του ελληνικού υπερρεαλισμού, με τεράστια επίδραση στους νεότερους έλληνες ποιητές.
Ο Γκάτσος ανήκει σε μια γενιά δημιουργών, και ως ένα βαθμό παρέα, που περιλαμβάνει τους Χατζηδάκι, Σεφέρη, Ελύτη, Ρίτσο, Θεοδωράκη, Τσαρούχη, Κουν, Εγγονόπουλο, Μόραλη, που είναι η τελευταία ίσως με τέτοιου βεληνεκούς συνεισφορά στο νεοελληνικό πολιτισμό.
Πρόκειται επίσης για μια γενιά δημιουργών που διαλέχθηκε με ενάργεια και επιμονή με την ελληνική παράδοση αλλά και με τον μοντερνισμό και κατάφερε τελικά να διατυπώσει μια ολοκληρωμένη πρόταση πολιτισμού για τη σύγχρονη εκδοχή αυτού που θα μπορούσε να αποκληθεί ελληνικότητα. Η ιδιαίτερη συνεισφορά του Νίκου Γκάτσου στο ρεύμα αυτό ήταν νομίζω η εισαγωγή της ποίησης στον στίχο των τραγουδιών και η συνδιαμόρφωση μαζί με τον Χατζηδάκι του κανόνα του ποιητικού τραγουδιού. Στίχος λυρικός αλλά ευθύβολος, πυκνός χωρίς να γίνεται δυσνόητος, ευαίσθητος και συνάμα περήφανος, άγγιξε βαθιά την ψυχή του μεταπολεμικού έλληνα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει έστω και ένας από μας, που να μην έχει τραγουδήσει (και μάλιστα με κλειστά τα μάτια, όπως συμβαίνει όταν προσπαθούμε να δούμε πιο καθαρά εντός μας) στίχους του Νίκου Γκάτσου.

Άνθρωπος λιτός και αυστηρός στο βίο του, με ιδιαίτερο χιούμορ, όπως αφηγούνται όσοι τον γνώριζαν, έζησε μακρυά από τη δημοσιότητα και απέφευγε συνεντεύξεις, φωτογραφήσεις και γενικότερα την προβολή. Υπήρξε δημιουργικός σε όλη του τη ζωή και έγραψε στίχους για εκατοντάδες τραγούδια και μετάφρασε Λόρκα αλλά και θεατρικά έργα (Στρίντμπεργκ, Τενεσσί Γουίλιαμς).

Το σύνολο των στίχων του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη: "Όλα τα τραγούδια", και είναι διαθέσιμα και "εδώ" .
Ένα εξαιρετικό ντοκυμαντέρ για τη ζωή του μπορεί κανείς να παρακολουθήσει "εδώ" .

Πολύ ιδιαίτερης προσωπικής σημασίας για μένα είναι το τραγούδι του που ακολουθεί.
Ευχαριστούμε, κύριε Νίκο.

5 σχόλια:

  1. Eλένη, υπέροχο τραγούδι, εξαιρετική ενορχήστρωση και ερμηνεία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. http://www.youtube.com/watch?v=ntf9eOiJUNI

    Σπίτι μου σπιτάκι μου
    και φτωχοκαλυβάκι μου,
    χώρα που γεννήθηκα
    ποτέ μου δεν σ’αρνήθηκα.
    Σπίτι μου σπιτάκι μου,
    αγιάτρευτο μεράκι μου
    κι αν τον κόσμο γύρισα
    κοντά σου ξαναγύρισα.

    Της γειτονιάς μου τα παιδιά
    φέραν λουλούδια και κλαδιά,
    ο κήπος γέμισε πουλιά
    κι έγινε η μέρα Πασχαλιά.
    Της γειτονιάς μου τα παιδιά
    φέραν τα τέσσερα κλειδιά,
    το σπίτι γέμισε με φως
    κι έγινε ο ήλιος αδερφός.

    Σπίτι μου σπιτάκι μου
    και φτωχοκαλυβάκι μου,
    πάλιωσαν οι θάλασσες,
    μονάχα εσύ δεν πάλιωσες.
    Σπίτι μου σπιτάκι μου,
    λαμπριάτικο κεράκι μου,
    την καρδιά μου φώτισες
    και βάλσαμο με πότισες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. http://tvxs.gr/news/%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CF%83%CE%AE%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B1/%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CF%83%CE%AE%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CE%AD%CF%86%CF%85%CE%B3%CE%B5-%CE%BF-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%84%CE%AE%CF%82-%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82-%CE%B3%CE%BA%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%82?utm_source=dlvr.it&utm_medium=facebook&utm_campaign=%CF%84v+%CF%87%CF%89%CF%81%CE%AF%CF%82+%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%BF%CF%81%CE%B1

    ΑπάντησηΔιαγραφή