18 Μαρ 2018

Πως πεθαίνουν οι δημοκρατίες

Αναδημοσιεύω σήμερα μια εξαιρετική συνέντευξη του καθηγητή διακυβέρνησης του Χάρβαρντ Στίβεν Λεβίτσκι στον Παύλο Παυλόπουλο, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Καθημερινή (11/03/2018) με αφορμή το βιβλίο που συνέγραψε με τον συνάδελφό του Ντάνιελ Ζίμπλατ «How Democracies Die» («Πως πεθαίνουν οι δημοκρατίες»). Ο καθηγητής Λεβίτσκι περιγράφει με ιδιαίτερη ενάργεια αλλά και απλότητα την παρατηρούμενη σε όλο και περισσότερες χώρες  βραδεία, αθόρυβη και αδιόρατη διολίσθηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας σε  αυταρχικό απολυταρχικό καθεστώς με κοινοβουλευτικό μανδύα. Η εργαλειοποίηση των δημοψηφισμάτων για θεσμική υπονόμευση της διάκρισης των εξουσιών, η διχαστική ρητορεία, οι διώξεις πολιτικών αντιπάλων, η συνωμοσιολογία, η προσπάθεια ελέγχου των μέσων ενημέρωσης και καθυπόταξης της Δικαιοσύνης και εν τέλει η κυριαρχία κλίματος φόβου και ανελευθερίας χωρίς την τυπική κατάργηση των εκλογών είναι μερικά από τα στάδια της πορείας αργού θανάτου της δημοκρατίας, συχνά με τη «συναίνεση» σημαντικής ή/και παροδικά πλειοψηφικής μερίδας της κοινωνίας. Καμία χώρα δεν φαίνεται να είναι ασφαλής και καμία κοινωνία απόλυτα θωρακισμένη, ακόμα και στον σκληρό πυρήνα της Δύσης. Ο Λεβίτσκι υπογραμμίζει τις ευθύνες των πολιτών και την απόλυτη ανάγκη επαγρύπνησής τους για την προστασία της ουσίας, της ποιότητας ακόμη και της υπόστασης της δημοκρατίας.
   Είναι πάντως ευδιάκριτες οι ομοιότητες των όσων συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια και στην χώρα μας με την περιγραφή που θα διαβάσετε.
Και δυστυχώς είναι βέβαιο πως οι ομοιότητες δεν είναι καθόλου συμπτωματικές....